Иммундық тапшылық жағдайлары туралы оқығанда, көптеген адамдар бұл аурудың нені білдіретінін дұрыс түсінбейді, бұл жиі суық тию және жалпы бұзылулар деп есептейді. Шындығында, ересек адамдағы иммун тапшылығы – бұл инфекцияларға қарсы дененің иммундық қорғанысының бір немесе бірнеше бөлігі жұмыс істемейтін ауыр, өте ауыр патология. Сонымен қатар, бұл бір ауру емес, аурудың себептері мен белгілері, ауырлығы мен болжамы әртүрлі процестердің тұтас тобы.
Иммундық тапшылықтың қауіптілігі, күрделі өзгерістердің фонында иммундық жүйе ағзаны қоздырғыштардың агрессиясынан сенімді қорғауды тоқтатады, соның салдарынан вирустық және бактериялық инфекциялар ауыр, асқынулары бар және қолайсыз нәтижелерге әкелуі мүмкін.
Иммундық тапшылықтардың классификациясы
Иммундық тапшылықтың себептері мен патогенезі тұрғысынан оларды үш үлкен топқа бөлуге болады.
Иммундық жүйенің ерекшеліктерімен байланысты өмірдің белгілі бір кезеңінде пайда болатын физиологиялық иммундық тапшылықтар. Ең танымал түрлері – нәрестелер, неонатальды кезеңде және ерте балалық шақта пайда болады, жүктілік кезінде иммундық жүйенің өзгеруі, сондай-ақ иммундық қорғаныстың жасқа байланысты (кәрілік) төмендеуі. Олар арнайы емдеуді қажет етпейді, бірақ инфекциялар жиі пайда болуы мүмкін және біршама ауыр болады.
Біріншілік иммун тапшылығы (PID) гендердің ақауымен байланысты. Оның белгілері туғаннан бастап пайда болады және иммундық жүйенің бір немесе басқа бөлігінің белсенділігіне жауап беретін белгілі бір геннің бұзылуымен байланысты (белгілі бір жасушалардың, қорғаныш ақуыздарының болмауы). Бүгінгі таңда PID-тің екі жүзден астам нұсқасы белгілі, әлемде 6 миллионға дейін адам бұл жағдайдан зардап шегеді және олардың көпшілігінде жағдай дер кезінде анықталмайды.
Екіншілік иммун тапшылығы өмір бойы болады. Олардың ішіндегі ең белгілісі АИТВ-инфекциясын жұқтырған патология болып табылады, ол дамып келе жатқанда жүре пайда болған иммун тапшылығы синдромын (ЖИТС) тудырады. Бірақ иммундық жүйенің бұзылуына әкелетін ересектерде басқа иммун тапшылығы вирустары да белгілі.